Het Bedrijventerreinuitvoerin
De transitie naar aardgasvrije wijken
In het Klimaatakkoord is afgesproken dat gemeenten elke 5 jaar een Transitievisie Warmte (TVW) vaststellen. In een TVW is omschreven welke wijk als eerst aan de beurt is, wat mogelijk is op het gebied van innovatie en isolatie en voor welke alternatieve energie of -warmtebron gekozen wordt. In het wijkuitvoeringsplan (WUP) worden oplossingen naar aardgasvrij per wijk uitgewerkt en een datum afgesproken waarop de wijk van het aardgas afgaat. Gemeenten nemen de rol van regisseur op zich en werken samen met de bewoners, gebouweigenaren en netbeheerder toe naar het uitvoeringsplan voor de wijk.
Van het Wijkuitvoeringsplan (WUP) naar het Bedrijventerreinuitvoeringsplan (BUP)
De transitie naar aardgasvrije bedrijventerreinen
Net zoals voor woonwijken, dienen gemeente een uitvoeringsplan voor bedrijventerreinen op te stellen. Maar in de TVW’s zijn bedrijventerreinen vaak niet benoemd als kansrijke wijken die voor 2030 van het aardgas af kunnen. Ze worden daarentegen vaak bestempeld als complex en maatwerk, omdat industrie- en maakbedrijven vaak aardgas gebruiken voor zowel hun pand als processen. Dit is een van de redenen voor het feit dat bedrijventerreinen vaak vooruit worden geschoven.
Op veel plekken in Nederland is gestart met de woonwijken, middels wijkuitvoeringsplannen. Enerzijds is dat begrijpelijk, omdat het proces in woonwijken vaak verder gevorderd is en daar al de meeste kennis voor is ontwikkeld. Anderzijds is het juist verstandig om parallel aan de woonwijken te beginnen met de uitvoeringsplannen voor bedrijventerreinen, omdat dat op energetisch vlak de belangrijkste wijken van de gemeente zijn.
We laten veel kansen liggen in individuele en collectieve oplossingen door de bedrijventerreinen vooruit te schuiven. Het vroegtijdig beginnen met de bedrijventerreinen kan een grote bijdrage leveren aan het behalen van de doestellingen binnen de energietransitie van de gemeenten en de regio’s.
Waarom een Bedrijventerreinuitvoeringsplan (BUP)?
De potentie van bedrijventerreinen in de energie- en warmtetransitie benutten
Nederland telt meer dan 3800 bedrijventerreinen waar we iedere dag ondernemen, produceren en nog veel meer! Ze zijn essentieel in onze economie en maatschappij. Ongeveer 50 procent van het totale aardgasverbruik en 33 procent van het totale elektriciteitsverbruik in Nederland vindt plaats op bedrijventerreinen. Daarnaast is het oppervlak aan bedrijventerreinen in Nederland in de afgelopen 16 jaar met 30 procent toegenomen. Er is dus ook een grote ruimtelijke component. Bovendien is ongeveer 30 procent van alle werknemers in Nederland is werkzaam op een bedrijventerrein.
De potentie voor de energietransitie op bedrijventerreinen is hierdoor enorm. Deze potentie zit enerzijds op bedrijfsniveau, zoals energiebesparing en -opwek. Anderzijds zit de potentie op gebiedsniveau, zoals energie-uitwisseling en ruimte voor (grootschalige) energieopslag- en opwek.
In de energie- en warmtetransitie spelen bedrijventerreinen de hoofdrol. Voor de transitie naar aardgasvrij is het cruciaal de bedrijventerreinen nu alvast aan te haken. Door bedrijventerreinen meer in samenhang te brengen met de omliggende woonwijken kunnen zij als energiemotor functioneren in de energie- en warmtetransitie. Denk bijvoorbeeld aan een complementair energieprofiel, extensief ruimtegebruik en een grotere investeringskracht van ondernemers wat bedrijventerreinen zo belangrijk maakt voor de transitie in de gehele gemeente.
Het opstellen van een Bedrijventerreinuitvoeringsplan (BUP)
In 5 stappen naar een gedragen Bedrijventerreinuitvoeringsplan (BUP)
Transitiemakers ondersteunt gemeenten, ondernemers en andere partijen bij het opstellen van een BUP. Samen met Alliander New Business, (bestaande uit onder andere Firan en ENTRNCE) hebben we een stappenplan ontwikkeld om in 5 stappen het proces tot een gedragen BUP te doorlopen:
1. Opstarten
2. Terreinanalyse
3. Projectplan
4. Uitwerken
5. Vaststellen
In ons stappenplan staan samenwerking, eigenaarschap en draagvlak centraal. Door alle partijen vanaf de start te betrekken, wordt co-creatie gefaciliteerd. Gemeenten behalen maatschappelijke doelen en verplichtingen, ondernemers worden in staat gesteld eigenaar te zijn van de energietransitie op hun bedrijventerrein, netbeheerders kunnen verregaande verzwaring van het net voorkomen door het net slimmer in te richten. Stap-voor-stap werken naar een gezamenlijk uitvoeringsplan bevordert transparantie en leidt tot meer participatie en meer vertrouwen. Om een bedrijventerreinuitvoeringsplan slagkracht te geven, wordt het verankerd als omgevingsprogramma.
Met het vaststellen van de BUP committeren gemeente, ondernemers, netbeheerder en anderen zich aan de gekozen oplossingen in het uitvoeringsplan. Zo krijgen alle stakeholders handelingsperspectief in (investering in) deze energietransitie. Het eindresultaat is, naast een papieren document met als titel bedrijventerreinuitvoeringsplan, (een duurzaam) organiserend vermogen op het bedrijventerrein. Na het vaststellen van het bedrijventerreinuitvoeringsplan zijn alle partijen in staat om de plannen te realiseren.
Kun je hulp gebruiken bij het zetten van de eerste stap?
Neem contact op met Transitiemakers om te komen tot een haalbaar en schaalbaar proces voor de BUP(s) in jouw gemeente
